ระบบกัญชาในร่างกาย (Endocannabinoid system)

จากการศึกษาจากอดีตจนถึงปัจจุบันจะพบว่ามีสารสำคัญหลายชนิดในกลุ่มสารกัญชา Cannabinoids และระบบ Endocannabinoids ถูกนำมาศึกษาเพื่อประโยชน์ในการรักษาอาการผิดปกติ และโรคหลายชนิด

การค้นพบที่สำคัญคือการค้นพบ Endocannabinoid systems ซึ่งเป็นระบบกุญแจสำคัญที่ปลดล้อกนำสารเข้าสู่ร่างกาย ช่วยเพิ่มความก้าวหน้าในการใช้สารกลุ่มนี้เพื่อป้องกันและรักษาความปกติต่างๆ ทางสมองได้ดียิ่งขึ้น รวมทั้งช่วยให้นักวิทยาศาสตร์สามารถเข้าใจกลไกการออกฤทธิ์ของสารกัญชาในกลุ่มนี้ได้มากขึ้นอีกด้วย

Endocannabinoid system (ECS) เป็นระบบทางสรีรวิทยาที่พบทั่วไปในร่างกาย ทั้งในระบบประสาทส่วนกลางและระบบส่วนปลายโดย ECS มีบทบาทสำคัญต่อการควบคุมการทำงานทั้งหมด มีบทบาทสำคัญต่อการควบคุมสมดุลของพลังงานในร่างกาย ผ่านทางการควบคุมของระบบประสาทส่วนกลางต่อการกินอาหาร และผ่านทางการควบคุมของระบบส่วนปลายต่อการสร้างไขมัน

ระบบกัญชาในมนุษย์มีอยู่ทั่วร่างกายที่ทำให้เราสามารถดูดซึมกัญชาเข้าสู่ช่องทางต่างๆได้อย่างรวดเร็ว

• ในสมอง ส่งผลต่อการทำงานการกิน ความวิตกกังวล การเรียนรู้ และความจำ
• เซลล์ผิวหนัง เซลล์ต่อมเหงื่อ, รูขุมขน, เมลาโนไซต์, มาสต์เซลล์, ไฟโบรบลาสต์, ซีโบไซต์, มีตัวรับเอนโดแคนนาบินอยด์ที่แตกต่างกัน
• ลำไส้ ตัวรับ cannabinoid ภายในลำไส้จะยับยั้งการบีบตัว เสริมการหลั่งกรดในกระเพาะอาหารและช่วยเพิ่มการทำงานการกินอาหาร ลดอาการของโรคลำไส้อักเสบ โรคลำไส้แปรปรวน และโรคอ้วน
• ดวงตา เรตินาในตา cannabinoids มีฤทธิ์ป้องกันระบบประสาทต่อจอประสาทตา ลดหลอดเลือดตีบตาในดวงตาและลดการอักเวบในประสาทตา
• ระบบประสาทการนอน ผลวิจัยชี้ชัด cannabinoids สามารถปรับปรุงคุณภาพการนอนหลับ ลดการรบกวนการนอนหลับ และทำให้หลับลึก และเร็วขึ้น
• ทางเดินหายใจ กัญชาดูดซึมผ่านโพรงจมูกอย่างรวดเร็วและช่วยขยายหลอดลม เปิดทางเดินหายใจให้ดีขึ้น ลดการอักเสบในโรคหอบหืด

เนื่องจากสารประกอบ cannabinoids ที่อยู่ในกัญชาสามารถใช้ในการรักษาโรคได้ โดยสารที่ออกฤทธิ์หลักที่นำมาใช้ในทางการแพทย์ คือ delta-9-Tetrahydrocannabinol (THC) ที่ออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท และ cannabidiol (CBD) ที่ไม่มีฤทธิ์เสพติด สารประกอบ cannabinoids ออกฤทธิ์ผ่าน cannabinoid receptor หลัก 2 ชนิด คือ CB1 receptor ซึ่งพบมากในสมองและร่างกาย มีความสัมพันธ์กับการตัดสินใจ ความจำ ความเข้าใจ อารมณ์ การรับรู้ความปวดและการเคลื่อนไหว ส่วน CB2 receptor พบที่ระบบภูมิคุ้มกัน และระบบประสาทส่วนปลาย ม้าม ทอนซิล ต่อมไทมัส กระดูก ผิวหนัง และเลือด monocyte, macrophages, B-cells และ T-cells

ในร่างกายสามารถสร้าง endocannabinoid ซึ่งเป็น cannabinoids โดยธรรมชาติ (ที่มีการศึกษาส่วนใหญ่ คือ anandamide และ arachidonoyl-glycerol (2-AG)) endocannabinoid ถูกสร้างขึ้น เพื่อกำกับการทำงานต่างๆ ของร่างกายโดยจะไปจับกับ CB1 และ CB2 receptor นอกจากนี้การศึกษาต่างๆ พบว่า endocannabinoids ส่งผลเกี่ยวข้องกับการทำงานของร่างกาย อาทิ ความจำ อารมณ์ ความอยากอาหาร การนอนหลับ ความปวด ความเครียด การติดยา และการอักเสบ รวมถึงอาจมีบทบาทในการป้องกันที่เกี่ยวข้องกับการทางานของสมอง ระบบ metabolism ของร่างกาย อาทิ lipolysis, glucose metabolism และ energy balance

โดย CB1 นั้นจะพบอยู่ในสมองและไขสันหลังส่วน Cortex, nucleus accumbens, basal ganglia, hypothalamus, cerebellum, hippocampus, amygdala and spinal cord ปอด เส้นเลือด กล้ามเนื้อ ทางเดินอาหาร ไขมัน และอวัยวะเพศ

การจับของ endocannabinoid ที่ CB1 receptor ในระบบประสาทส่วนกลางจะมีบทบาทต่อการควบคุมการกินอาหาร ความอิ่ม ความเจ็บปวด ความจำ การติดยา และการเคลื่อนไหว นอกจากนี้ การจับของ endocannabinoid ที่ CB1 receptor ที่อวัยวะรอบนอก เช่น ตับ กล้ามเนื้อ ทางเดินอาหาร เนื้อเยื่อไขมัน และ Islets of Langerhans ของตับอ่อน มีบทบาทต่อการควบคุมกระบวนการเมแทบอลิซึมของไขมันและกลูโคส เพื่อรักษาสมดุลของพลังงานในร่างกาย

CB2 พบในอยู่ในเซลล์เกลีย (Glial cell) ของสมองซึ่งทํางานร่วมกับเซลล์ประสาท ส่วนอวัยวะที่มีทั้ง CB1 และ CB2 ประกอบด้วย ก้านสมอง ระบบภูมิคุ้มกัน ตับ ไขกระดูก และตับอ่อน การจับของ endocannabinoid ที่ CB2 receptor ในระบบภูมิคุ้มกัน ไม่มีบทบาทควบคุมการกินอาหาร แต่มีผลควบคุมการหลั่ง cytokine ในระบบภูมิคุ้มกัน

ระบบ Endocannabinoid ทำการควบคุมระบบต่างๆเหล่านี้ เมื่อร่างกายเกิดอาการผิดปกติ ระบบ endocannabinoid ก็จะพยายามปรับร่างกายสู่การทำงานปกติ หรือร่างกายเสื่อมลงการทำงานเดิมไม่สมบูรณ์ ตัวยากัญชาที่มี cannabinoid ก็จะเข้ามาช่วยทำงานเสริมได้อย่างสมบูรณ์ เนื่องจากเข้าในระบบของเราได้ทันที

• ความจำ
• ความอยากอาหาร
• การนอนหลับ
• ความเครียด
• การปวด
• ระบบความจำ และการเรียนรู้
• การรักษาสมดุลย์ของร่างกาย
• ความวิตกกังวล
• ระบบภูมิคุ้มกัน
• การสืบพันธ์
• การทำงานของกล้ามเนื้อ
• ระบบประสาท และผิวหนัง
• การควบคุมอุณหภูมิ การควบคุมพลังงาน
• อื่นๆ

กลไกในการออกฤทธิ์ของสารประกอบในกัญชาในร่างกายมีความแตกต่างกัน โดย CBD มีสัมพรรคภาพ (affinity) กับ CB1 และ CB2 ต่ำมาก แต่ตัวจับสัญญาณกัญชาสองตัวนี้จะจับกับ THC ได้เป็นอย่างดี และเมื่อออกฤทธิ์ในสมองส่วน rewarding pathway ทําให้เกิดการมึนเมาและเสพติด ส่วน CBD จะไม่จับตัวจับสัญญาณ นอกจากนั้นมันยังไปลดการส่งสัญญาณของ CB1 อีกด้วย ผลลัพธ์ก็คือสมองจะสั่งการให้เพิ่มการปล่อย GABA ซึ่งเป็นสารกดระบบไฟฟ้าของสมองและน่าจะเป็นส่วนหนึ่งของกลไลการช่วยลดปวด ควบคุมลมชัก และลดการกระวนกระวาย ข้อดีอีกอย่างหนึ่งของ CBD ก็คือ ไม่มีผลต่อความคิด ความเฉียบแหลมของสมองและความผิดปกติของการเคลื่อนไหวควบคุมร่างกาย

ชมภาพ animation อธิบายระบบกัญชาในร่างกาย https://fb.watch/5kEPJ0c2Qs/

VDO โดย Fundación CANNA
แปลโดย สวัสดีคลีนิกเวชกรรม Sawasdee Clinic

The endocannabinoid system is one of the great unknowns of the biology of our organism. It basically is a neurotransmission system, although it is much more than that, as it can also be found in other organs and body tissues besides the brain.

Over the last three decades, a significant amount of knowledge has been accumulated about cannabinoids and the endocannabinoid system and, more specifically, about their possible therapeutic applications. It is obvious however that there are still many unresolved issues in this field. This article is a personal (and, therefore, subjective and rebuttable) reflection on a question that, in my view, would be crucial to understand in order to rationalise and thereby optimise the therapeutic action of cannabinoids: What is the biological function and therapeutic relevance of the endocannabinoid system in the human body?

CB₁ and CB₂ cannabinoid receptors are present in the human species (Homo sapiens) and also, at least, in all vertebrates and some of the invertebrates analysed so far. In fact, it is believed that these receptors arose in the evolution of animals (but not plants) a long time ago, most likely almost 600 million years ago. A first question that may arise is: Are cannabinoid receptors necessary for an organism to live? The most plausible answer is “no”, since genetic engineering techniques have been used to obtain several animals lacking cannabinoid receptors in the laboratory and these animals are viable. Examples are a mammal (the mouse, Mus musculus), an amphibian (the frog Xenopus laevis), a fish (the zebrafish, Danio rerio) and a worm (the nematode Caenorhabditis elegans).

So, are cannabinoid receptors necessary for an organism to “live well”? In this case, the answer seems to be “yes”. Although not necessary for life, cannabinoid receptors are necessary to maintain the correct functioning and physiological balance of an organism (what is known as “homeostasis”). In fact, the neurons and other cells of the human body produce few endocannabinoids in basal conditions of functioning, going on to generate them “on demand” when they become significantly overactivated. Thus, the endocannabinoid system is usually considered a “silent” system whose functioning is set in motion in situations in which the organism’s homeostasis is altered and, therefore, whose action is aimed at restoring corporal balance when it is lost. Without the endocannabinoid system, humans could, therefore, “survive”, but not “live well”. In the words of Vincenzo di Marzo, the endocannabinoid system seems to have emerged in evolution to help humans to relax, feed, rest, forget (the superfluous or traumatic) and, in general, protect against numerous pathological changes.

However, there is still much to learn about many precise details of how the endocannabinoid system works in the human body. 

credits to Fundación CANNA

The Foundation carries out studies and conducts research on Cannabis and its active compounds.

“Longevity, Naturally”

www.sawasdeeclinic.com

ติดต่อสวัสดีคลีนิกเวชกรรม

➡️02-972-4013

➡️02-972-4014

➡️02-972-3981

➡️093-438-1515

➡️098-824-8121

🏥ท่านสามารถติดต่อเจ้าหน้าที่ได้ ทุกวัน เวลา 8.00-17.30น.

คลิ้กแอดไลน์ https://line.me/R/ti/p/%40sawasdeeclinic

Line @sawasdeeclinic

#สวัสดีคลีนิก

สวัสดีคลินิก Thailand’s Leading Medicinal Plant, Medical Cannabis Clinic, คลินิกกัญชา กัญชารักษามะเร็ง คลินิกกัญชาทางการแพทย์ กัญชารักษาโรค แพทย์ผู้เชี่ยวชาญกัญชา คลินิกกัญชาที่ไหนดี ยาสมุนไพรรักษามะเร็ง รักษามะเร็งที่ไหน หมอมะเร็งเก่งๆ CBD THC กัญชานอนไม่หลับ รักษามะเร็งหาย กัญชารักษามะเร็งหายไหม แพทย์หญิงจินตนา คลินิกกัญชาดีดี