โรคพาร์กินสัน การรักษา และคู่มือสำคัญ

• โรคพาร์กินสันเป็นโรคที่พบได้บ่อยในผู้สูงอายุทั่วโลก   องค์การอนามัยโลกได้รายงานความชุกของโรคพาร์กินสันในกลุ่มประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ในปี ค.ศ. 2000  ไว้ประมาณ    0.27-0.44  ต่อประชากร 1000 คน มีรายงานจำนวนผู้ป่วยด้วยโรคพาร์กินสันจากประเทศจีนถึง 1.7 ล้านคน หรือประเทศเกาหลีมีความชุกประมาณร้อยละ 0.37-1.47   สำหรับในประเทศไทยนั้นจากการศึกษาในโครงการ การลงทะเบียนผู้ป่วยโรคพาร์กินสันในประเทศไทย พบว่าในเขตเมืองมีความชุกของโรคพาร์กินสันประมาณ 126.83 คนต่อประชากร 100,000 คน และในเขตชนบทมีความชุกของโรคพาร์กินสันประมาณ 90.82 คนต่อประชากร 100,000 คน ประกอบกับจำนวนผู้สูงอายุที่เพิ่มขึ้นและจะเพิ่มเป็นเท่าตัวในอีก 15 ปีข้างหน้า จึงทำให้จำนวนผู้ป่วยโรคพาร์กินสันมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นตามมา    
• โรคพาร์กินสันเป็นโรคความเสื่อมของระบบประสาทที่พบได้มากกว่าร้อยละ 50 ในผู้ป่วยที่มาพบแพทย์ในกลุ่มโรคความเคลื่อนไหวผิดปกติ (movement disorders) ซึ่งยังไม่ทราบสาเหตุของโรคอย่างชัดเจน แต่เป็นที่ยอมรับกันอย่างแพร่หลายว่าเซลล์ประสาทที่สร้างสารโดปามีน (dopaminergic neurons) ในบริเวณ substantial nigra par compacta และส่วนที่เกี่ยวข้องใน striatum ของสมองก้อนใหญ่มีความเสื่อมอย่างต่อเนื่องเป็นผลให้เกิดอาการหลักทางการเคลื่อนไหวของโรคพาร์กินสัน ได้แก่ อาการสั่นเมื่ออยู่นิ่ง (resting tremor) การเคลื่อนไหวช้า (bradykinesia) แข็งเกร็ง (rigidity) การเดินติดขัดและเสียการทรงตัว (postural instability) 

Download – ผู้ป่วยพาร์กินสัน และผู้ดูแล ต้องอ่าน

• การประเมินอาการบางอย่างในผู้ป่วยพาร์กินสัน เช่น อาการสั่น ซึ่งสามารถตรวจวัดในเชิงปริมาณได้ด้วยเครื่องมือตรวจวัดอาการสั่นได้ โดยทางคณะผู้วิจัยคาดว่าในโรคพาร์กินสันอาจมีแบบแผนของอาการสั่นที่จำเพาะและสามารถช่วยในการวินิจฉัยแยกโรคจากภาวะอื่นที่มีอาการสั่นคล้ายคลึงกับโรคพาร์กินสันได้ เช่น ในโรค essential tremor, atypical parkinsonism, อาการสั่นเนื่องมาจากยาบางชนิด (drug-induced tremor), อาการสั่นเนื่องจากการเกร็ง (dystonia tremor), อาการสั่นที่เกิดจากปัญหาของเส้นประสาทส่วนปลาย (neuropathic tremor) เป็นต้น
• ซึ่งในแต่ละโรคมีแนวทางการรักษาที่แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง ดังนั้นหากสามารถหาแบบแผนของอาการสั่นดังกล่าวได้ อาจช่วยทำให้การวินิจฉัยโรคพาร์กินสันมีความแม่นยำมากขึ้น นอกจากการวินิจฉัยแล้ว การประเมินผู้ป่วยเพื่อติดตามอาการ และดูการตอบสนองต่อยาของผู้ป่วยโรคพาร์กินสัน มีความสำคัญมากเนื่องจากผู้ป่วยบางรายอาจมีปัญหาในเรื่องของการตอบสนองต่อยาไม่สม่ำเสมอ เช่น มีอาการยุกยิก (dyskinesia)   อาการแข็งเกร็ง (rigidity) หรือ อาการสั่น(tremor) ที่เพิ่มมากขึ้นในช่วงที่ยาออกฤทธิ์หรือหมดฤท

Cannabinoids หลายชนิดมีศักยภาพในการป้องกันระบบประสาทที่ดี ด้วยการจับกับตัวรับ CB1 ในเซลล์ประสาท นอกจากนี้ยังมีความสามารถในการต้านการอักเสบซึ่งเป็นสื่อกลางโดยตัวรับ CB2 ในที่สุดแม้ว่า cannabinoids ที่สำคัญไม่น้อยไปกว่ากันคือสารประกอบต้านอนุมูลอิสระที่สำคัญ แต่การปกป้องเซลล์ประสาทจากความเสียหายของความเครียดออกซิเดชัน (ปัจจัยที่สำคัญมากในโรคพาร์คินสัน) โดยไม่ขึ้นกับตัวรับเนื่องจากโครงสร้างโมเลกุลหรือเป็นสื่อกลางโดยตัวรับอื่นที่ไม่ใช่ cannabinoid เช่นตัวรับ PPAR ของนิวเคลียร์ซึ่งทำหน้าที่เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ สิ่งนี้แสดงให้เห็นในการศึกษาทางคลินิกหลายครั้ง (ในหลอดทดลองและในรูปแบบสัตว์ทดลอง) สำหรับโรคต่างๆ ได้แก่ โรคอัลไซเมอร์ โรคฮันติงตัน โรคระบบประสาทส่วนกลางเสื่อมและ เส้นโลหิตตีบ

ที่สำคัญ ในส่วนสมองบริเวณของปมประสาทฐานที่กระทบต่อโรคพาร์คินสันมีตัวรับสารกัญชาหรือ CB1 cannabinoid ความหนาแน่นสูงมาก หน้าที่อย่างหนึ่งของระบบเอนโดแคนนาบินอยด์คือการควบคุมการเคลื่อนไหว เมื่อพิจารณาถึงความสำคัญของระบบเอนโดแคนนาบินอยด์ในโครงสร้างนี้เกี่ยวกับศักยภาพที่การจัดการโรคพาร์คินสัน การศึกษาเชิงสังเกตดูชี้ให้เห็นว่ากัญชาสามารถปรับปรุงระบบการควบคุมร่างกายได้ ในการศึกษาผู้ป่วยที่บริโภคกัญชารายงานว่ามีอาการดีขึ้น ได้แก่ อาการสั่นการเคลื่อนไหวที่ควบคุมไม่ได้ ปัญหาเกี่ยวกับการนอนหลับและความเจ็บปวดกล้ามเนื้อร่างกาย ในการศึกษาอื่นที่มีการบริหาร CBD ผู้ป่วยรายงานว่าอาการทางจิตใจและปัญหาการนอนหลับดีขึ้น

Cannabinoid ได้รับการพัฒนาเป็นยารักษา ความเสื่อมของร่างกาย ความผิดปกติทางอารมณ์ และความผิดปกติของการเคลื่อนไหว สำหรับคนไข้โรคพาร์กินสัน ส่วนประกอบของระบบ endocannabinoid มีอยู่มากใน striatum และส่วนอื่น ๆ ของ basal ganglia และมีบทบาทสำคัญในการปรับการหลั่ง dopamine และการประสานการทำงานของร่างกาย ลดการขาดโดปามีนในขั้วประสาทของ striatum ในสมอง ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญของโรคพาร์กินสัน

“Longevity, Naturally”

www.sawasdeeclinic.com

สวัสดีคลีนิกเวชกรรม Sawasdee Clinic

ปรึกษาแพทย์ไม่มีค่าใช้จ่าย 02-972-4013 ,02-972-4014 ,02-972-3981 ,093-438-1515